Psalmen als groeiremmers? (bron: ND 26 april 2012)
Kan het ook zijn dat het zingen van Psalmen er (mee?) voor gezorgd heeft dat ons geloof oudtestamentischer is gebleven dan had gemoeten? Dat Jezus niet de plek heeft gekregen in onze geloofsbeleving die hij had moeten krijgen? Tot voor kort heb ik op het standpunt gestaan: de Psalmen zijn het Woord van God zelf, dus die moeten we vooral blijven zingen. Waarbij ik het wel belangrijk vond dat ze een eigentijds jasje kregen, zowel qua taal als qua muziek. Daarom ben ik altijd een fan geweest van Psalmen voor Nu. Maar de laatste tijd begin ik er een beetje anders over te denken. Het zou ons ook te denken moeten geven dat Nederlandse gereformeerden zo’n beetje de enigen zijn die Psalmen zingen...
tegengeluid
Klaas Wierenga heeft wel wat losgemaakt met zijn artikel ‘Er zijn weigerorganisten maar ook weigerzangers’ (ND 12 april). Dat bleek wel uit het aantal ingezondens de dagen erna. Vervolgens kwam Matthijs Haak op 17 april met ‘Kerk kan niet zonder wraakpsalmen’. En tenslotte D. Grutter op 23 april met ‘Lees en zing, maar betrek Psalmen niet direct op jezelf’. Ik wil graag een tegengeluid laten horen. Ik hou erg van de Psalmen. Bijvoorbeeld van Psalm 16. Wat gaaf als je dat tegen God zegt: ‘U bent mijn Heer, mijn geluk, niemand gaat u te boven’ (vers 2). Dat is het niveau waarop geloven bedoeld is. En wat heeft Psalmen voor Nu het laatste vers prachtig berijmd: ‘Heel dicht bij U, mijn God, zal ik gelukkig zijn’. Dit is echt mijn favoriet, als we het hebben over Psalmen voor Nu.
begrijpen En toch... je hebt veel uit te leggen als je een Psalm laat zingen – als je tenminste wilt dat de gemeente begrijpt wat ze zingt. En dan heb ik het niet alleen over het taalgebruik in onze berijming. Maar ook over de inhoud. En dat laatste, daar helpt ook geen Psalmen voor Nu tegen.
We belijden in artikel 9 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis: ‘Wat voor ons enigszins duister is in het Oude Testament, dat is zeer helder in het Nieuwe’. Het gaat er daar over dat God een drieënige God is, maar dat geldt natuurlijk voor de hele breedte van Gods openbaring aan ons. En dan kun je je afvragen: Waarom zingen wij bij voorkeur over de schaduw die Jezus vooruitwerpt, terwijl Jezus al gekomen is?
Wat ben ik dan blij als ik kan zingen: ‘Mijn Jezus, mijn redder, Heer, er is niemand als U!’ (Opwekking 461).
moralistisch
Misschien zijn de Psalmen wel de Bijbelgedeeltes die we het beste kennen. En die ons daardoor het meest beïnvloeden.
Zou het feit dat we telkens weer zingen over Gods wet (Psalm 119) in plaats van over Jezus, verklaren waarom we vaak zo moralistisch zijn?
Zou het feit dat we telkens weer zingen over ‘het huis van de Heer’ (Psalm 84) verklaren waarom de kerkdienst zo vaak een heilig huisje voor ons is, waar niks aan verbouwd mag worden? En zou dat verklaren waarom we een huiskring veel minder belangrijk vinden?
Zou het feit dat we telkens weer zingen over de materiële zegen die je krijgt als je God dient (Psalm 128), verklaren waarom we God niet meer begrijpen als het in ons leven niet van een leien dakje gaat?
Zou het feit dat we telkens weer zingen over ‘onze vijanden’ (Psalm 3) verklaren waarom we het zo moeilijk vinden om missionair te zijn?
oudtestamentisch geloof
Met andere woorden: kan het ook zijn dat het zingen van Psalmen er (mee?) voor gezorgd heeft dat ons geloof oudtestamentischer is gebleven dan had gemoeten? Dat Jezus niet de plek heeft gekregen in onze geloofsbeleving die Hij had moeten krijgen? Kan het zingen van Psalmen ook als groeiremmer hebben gewerkt?
Toch zou ik niet graag de diepgang, de samenhang en de eerlijkheid van de Psalmen kwijtraken. Want dat zijn dingen die in veel opwekkingsliederen ontbreken. Niet in alle, maar wel in veel. Zou het daarom niet een idee zijn om nieuwtestamentische versies van de Psalmen te schrijven waarin we verdisconteren wat (Jezus in) het Nieuwe Testament zegt over bovengenoemde en andere onderwerpen? En die dan wel graag op eigentijdse muziek zetten!
geplaatst: 26-04-2012 - 8.48 laatst gewijzigd: 26-04-2012 - 8.49 auteur: Sape Braaksma • predikant Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) Roden
|